Penodau

  1. 1
  2. 2
  3. 3
  4. 4
  5. 5
  6. 6
  7. 7
  8. 8
  9. 9
  10. 10
  11. 11
  12. 12
  13. 13
  14. 14
  15. 15
  16. 16
  17. 17
  18. 18
  19. 19
  20. 20
  21. 21
  22. 22
  23. 23
  24. 24
  25. 25
  26. 26
  27. 27
  28. 28
  29. 29
  30. 30
  31. 31
  32. 32
  33. 33
  34. 34
  35. 35
  36. 36
  37. 37
  38. 38
  39. 39
  40. 40
  41. 41
  42. 42
  43. 43
  44. 44
  45. 45
  46. 46
  47. 47
  48. 48
  49. 49
  50. 50
  51. 51

Hen Destament

Testament Newydd

Ecclesiasticus 20 Beibl Cymraeg Newydd Diwygiedig yn cynnwys yr Apocryffa 2004 (BCND)

Gwybod Pryd i Siarad

1. Y mae cerydd sydd heb fod yn ei bryd,ac y mae rhywun tawedog sydd eto'n ddeallus.

2. Cymaint gwell yw ceryddu na dal dig!

3. A gyffeso'i fai a gedwir rhag niwed.

4. Fel eunuch yn chwenychu treisio morwyn,felly y mae rhywun a gais wneud cyfiawnder trwy drais.

5. Y mae un tawedog sy'n cael ei brofi'n ddoeth,ac y mae un arall a gaseir am ei fod yn siarad gormod.

6. Y mae un yn dawedog am nad oes ganddo ateb,ac un arall yn dawedog am ei fod yn gwybod pryd i siarad.

7. Y mae'r doeth yn tewi nes dyfod yr amser priodol,ond y mae'r broliwr ynfyd yn siarad pryd na ddylai.

8. Ffieiddir y sawl sy'n pentyrru gair ar air,a chaseir y sawl sy'n honni mai ef yn unig biau'r hawl i siarad.

Gwrthddywediadau

9. Gall rhywun gael elw o aflwydd,a gall ennill droi'n golled.

10. Y mae math o roi nad yw'n dwyn elw iti,a math arall sy'n talu'n ddauddyblyg.

11. Gellir ymleihau wrth ymfawrhau,ond ceir hefyd rai a gododd yn uchel o ddinodedd.

12. Gall rhywun brynu llawer am bris bychan,a gorfod talu seithwaith amdanynt.

13. Bydd y doeth trwy ei eiriau yn ei wneud ei hun yn ffefryn,ond yn ofer y tywelltir gweniaith ffyliaid.

14. Nid yw rhodd y dwl o unrhyw werth iti,oherwydd y mae ganddo fwy nag un peth mewn golwg.

15. Ychydig y mae'n ei roi, ond yn edliw llawer,ac yn agor ei geg fel cyhoeddwr;rhoi benthyg heddiw, a gofyn amdano'n ôl yfory;cas gan bawb yw un o'r fath.

16. Dywed y ffŵl, “Nid oes gennyf gyfaill,ac nid oes diolch am fy nghymwynasau.”

17. Y rhai sy'n bwyta'i fara, drygair sydd ganddynt iddo;chwerthin am ei ben y bydd pawb, a hynny'n aml.

Siarad Anghyfaddas

18. Gwell llithro ar balmant na llithro â'r tafod;fodd bynnag, buan y daw cwymp y drygionus.

19. Y mae rhywun di-chwaeth fel chwedl anamserolsydd beunydd ar enau'r diaddysg.

20. Os daw dameg o enau ffŵl fe'i gwrthodir,oherwydd nid yw byth yn ei hadrodd yn ei hiawn bryd.

21. Cedwir ambell un rhag pechu gan dlodi,a chaiff orffwys â chydwybod dawel.

22. Y mae ambell un yn ei ddifetha'i hun â'i swildod,neu â'r olwg ynfyd a geir arno.

23. Y mae ambell un rhag cywilydd yn rhoi addewid i gyfaillac yn ei droi'n elyn yn ddiachos.

Celwydd

24. Bai drwg mewn rhywun yw celwydd:y mae beunydd ar enau'r diaddysg.

25. Dewisach lleidr na rhywun sy'n palu celwyddau,ond distryw fydd rhan y ddau.

26. Dygir anfri ar gymeriad rhywun celwyddog,a bydd ei gywilydd beunydd gydag ef.

Ymarfer Doethineb

27. Bydd y doeth trwy ei eiriau yn ei ddyrchafu ei hun,a rhywun o synnwyr yn rhyngu bodd mawrion.

28. Bydd y sawl sy'n trin ei dir yn codi tas uchel,a'r sawl sy'n rhyngu bodd mawrion yn cael puredigaeth i'w gamwedd.

29. Y mae lletygarwch ac anrhegion yn dallu llygaid y doeth,ac fel rhwymyn ar safn yn atal cerydd.

30. Doethineb guddiedig a thrysor anweledig,pa fudd a geir o'r un o'r ddau?

31. Gwell rhywun sy'n cuddio'i ffolinebna rhywun sy'n cuddio'i ddoethineb.