Hen Destament

Testament Newydd

2 Macabeaid 14:3-22 Beibl Cymraeg Newydd Diwygiedig yn cynnwys yr Apocryffa 2004 (BCND)

3. Yn awr yr oedd dyn o'r enw Alcimus, a fu gynt yn archoffeiriad ond a'i halogodd ei hun o'i wirfodd yn amser y gwrthryfel. Sylweddolodd hwn nad oedd ffordd yn y byd iddo'i achub ei hun na chyrchu'r allor sanctaidd bellach,

4. a thua'r flwyddyn 151 aeth at y Brenin Demetrius, gan ddwyn iddo goron aur a changen palmwydden, yn ogystal â rhai o'r canghennau olewydd arferol o'r deml. Bu'n ddistaw y dydd hwnnw,

5. ond cafodd gyfle i hybu ei amcan ynfyd ei hun pan alwyd ef gerbron ei gyngor gan Demetrius a'i holi am agwedd a bwriad yr Iddewon. Ei ateb oedd:

6. “Y mae'r Iddewon hynny a elwir yn Hasideaid, sydd dan arweiniad Jwdas Macabeus, yn porthi ysbryd rhyfel a therfysg ac yn gwrthod gadael i'r deyrnas gael llonyddwch.

7. O ganlyniad, a minnau wedi f'amddifadu o fraint fy nhras (yr wyf yn cyfeirio, wrth gwrs, at yr archoffeiriadaeth), yr wyf wedi dod yma'n awr,

8. yn gyntaf, fel un sy'n wir awyddus i amddiffyn hawliau'r brenin, ac yn ail, fel un sy'n amcanu at les ei gyd-ddinasyddion; oherwydd o ganlyniad i fyrbwylltra'r rheini y cyfeiriais atynt y mae ein hil gyfan yn dioddef yn enbyd.

9. Ystyria dithau, O frenin, bob un o'r pethau hyn yn fanwl, a gwna ddarpariaeth ar gyfer ein gwlad a'n hil warchaeëdig, yn unol â'r caredigrwydd a'r hynawsedd sydd ynot tuag at bawb;

10. oherwydd tra bydd Jwdas ar dir y byw, ni all fod heddwch yn y deyrnas.”

11. Wedi hyn o araith gan y dyn hwnnw, buan iawn y llwyddodd y Cyfeillion eraill, a oedd yn elynion i achos Jwdas, i chwythu dicter Demetrius yn wenfflam.

12. Ar ei union dewisodd Nicanor, cyn-gapten catrawd yr eliffantod, a'i benodi'n llywodraethwr Jwdea; anfonodd ef ymaith

13. dan orchymyn i ladd Jwdas ei hun, i wasgaru ei ddilynwyr ac i sefydlu Alcimus yn archoffeiriad yn y deml fawr.

14. Chwyddwyd byddin Nicanor gan heidiau o ffoaduriaid cenhedlig o Jwdea a oedd wedi dianc rhag Jwdas; tybient mai elw iddynt hwy fyddai trychinebau a thrallodion yr Iddewon.

15. Pan glywodd yr Iddewon am ymgyrch Nicanor ac ymosodiad y Cenhedloedd, aethant ati i daenellu pridd ar eu pennau eu hunain ac i ymbil ar yr Un a sefydlodd ei bobl am byth a sydd bob amser yn barod i'w amlygu ei hun er cymorth i'w genedl etholedig.

16. Ar orchymyn eu harweinydd cychwynasant oddi yno ar eu hunion a tharo ar y gelyn ger pentref Adasa.

17. Simon, brawd Jwdas, oedd yr un a aeth i'r afael â Nicanor, ond o achos dyfodiad disymwth y gelyn fe gollodd dir o ryw gymaint;

18. er hynny, pan glywodd Nicanor am wrhydri Jwdas a'i wŷr, ac am eu dewrder wrth frwydro dros eu gwlad, dechreuodd ofni nad tywallt gwaed oedd y ffordd i ddwyn yr ymrafael i ben.

19. Gan hynny, anfonodd Posidonius, Theodotus a Matathias i roi a derbyn deheulaw mewn heddwch.

20. Fe astudiwyd eu cynigion yn fanwl, ac o'u hysbysu i'r bobl gan eu harweinydd a chael pleidlais unfrydol, derbyniwyd y cytundeb.

21. Yna pennwyd dydd i'r arweinwyr gyfarfod ar wahân; daeth cerbyd yn ei flaen o'r naill ochr ac o'r llall, a gosodwyd seddau.

22. Yr oedd Jwdas wedi gosod gwŷr arfog yn barod yn y mannau manteisiol, rhag ofn rhyw ddichell sydyn gan y gelyn; ond cawsant drafodaeth bwrpasol.

Darllenwch bennod gyflawn 2 Macabeaid 14