1. Synu mój, jeśli poręczyłeś za swego bliźniego i dałeś porękę za obcego;
2. Związałeś się słowami ust twoich, schwytany jesteś mową twoich ust.
3. Uczyń więc tak, synu mój, uwolnij się, gdy wpadłeś w ręce swego bliźniego; idź, upokórz się i nalegaj na twego bliźniego.
4. Nie daj snu swoim oczom i nie pozwól powiekom drzemać.
5. Uwolnij się jak sarna z rąk myśliwego i jak ptak z ręki ptasznika.
6. Idź do mrówki, leniwcze, przypatrz się jej drogom i bądź mądry;
7. Chociaż nie ma ona wodza ani przełożonego, ani pana;
8. To w lecie przygotowuje swój pokarm i gromadzi w żniwa swą żywność.
9. Jak długo będziesz leżał, leniwcze? Kiedy wstaniesz ze swego snu?
10. Jeszcze trochę snu, trochę drzemania, trochę założenia rąk, aby zasnąć;
11. A twoje ubóstwo przyjdzie jak podróżny i twój niedostatek jak mąż zbrojny.
12. Człowiek nikczemny i niegodziwy chodzi z przewrotnością na ustach;
13. Mruga swymi oczyma, mówi swymi nogami, wskazuje swymi palcami;
14. Przewrotność jest w jego sercu, stale knuje zło i sieje niezgodę.
15. Dlatego nagle spadnie na niego nieszczęście; nagle zostanie złamany i pozbawiony ratunku.
16. Jest sześć rzeczy, których nienawidzi PAN, siedem budzi w nim odrazę:
17. Wyniosłe oczy, kłamliwy język i ręce, które przelewają krew niewinną;
18. Serce, które knuje złe myśli; nogi, które spiesznie biegną do zła;
19. Fałszywy świadek, który mówi kłamstwa, i ten, który sieje niezgodę między braćmi.
20. Synu mój, strzeż przykazania twego ojca i nie odrzucaj prawa twojej matki.
21. Przywiąż je na zawsze do serca twego i zawieś je sobie na szyi.
22. Gdy będziesz chodził, poprowadzi cię; gdy zaśniesz, strzec cię będzie, a gdy się obudzisz, będzie mówić do ciebie;
23. Bo przykazanie jest pochodnią, prawo światłością, a upomnienia do karności są drogą życia;
24. Aby cię strzegły przed złą kobietą i przed gładkim językiem obcej kobiety.
25. Nie pożądaj w twoim sercu jej piękności i niech cię nie łowi swymi powiekami.
26. Bo dla kobiety nierządnej zubożeje człowiek aż do kęsa chleba, a żona cudzołożna czyha na cenne życie.
27. Czy może ktoś wziąć ogień w zanadrze, a jego szaty się nie spalą?
28. Czy może ktoś chodzić po rozżarzonych węglach, a jego nogi się nie poparzą?
29. Tak ten, kto wchodzi do żony swego bliźniego; ktokolwiek ją dotknie, nie będzie bez winy.
30. Nie pogardza się złodziejem, jeśli kradnie, by nasycić swoją duszę, będąc głodnym;
31. Ale jeśli go złapią, zwróci siedmiokrotnie albo odda cały dobytek swego domu.
32. Lecz kto cudzołoży z kobietą, jest pozbawiony rozsądku; kto tak robi, gubi swoją duszę.
33. Znajdzie chłostę i wstyd, a jego hańba nie będzie zmazana.
34. Bo zazdrość rozpala gniew mężczyzny i nie będzie pobłażał w dniu zemsty.
35. Nie będzie miał względu na żaden okup i nie przyjmie darów, choćbyś najwięcej mu dawał.