Penodau

  1. 1
  2. 2
  3. 3
  4. 4
  5. 5
  6. 6
  7. 7
  8. 8
  9. 9
  10. 10
  11. 11
  12. 12
  13. 13
  14. 14
  15. 15
  16. 16
  17. 17
  18. 18
  19. 19
  20. 20
  21. 21
  22. 22
  23. 23
  24. 24
  25. 25
  26. 26
  27. 27
  28. 28
  29. 29
  30. 30
  31. 31

Hen Destament

Testament Newydd

Diarhebion 26 Beibl William Morgan 1588, 1620 (BWM)

1. Megis ôd yr haf, neu law y cynhaeaf, felly nid cymwys i'r ffôl anrhydedd.

2. Fel yr aderyn wrth grwydro, a'r wennol wrth ehedeg, felly y felltith ddiachos ni ddaw.

3. Ffrewyll i farch, ffrwyn i asyn, a gwialen i gefn yr ynfyd.

4. Na ateb ynfyd yn ôl ei ynfydrwydd; rhag dy fod yn gyffelyb iddo.

5. Ateb yr ynfyd yn ôl ei ynfydrwydd; rhag iddo fod yn ddoeth yn ei olwg ei hun.

6. Y neb a yrro negesau gydag un angall, a dyr ymaith y traed, ac a yf golled.

7. Nid gogyhyd esgeiriau y cloff: felly dameg yng ngenau ffyliaid.

8. Fel un yn rhwymo carreg mewn tafl; felly y gwna y neb a anrhydeddo ffôl.

9. Fel draen yn myned i law dyn meddw; felly y mae dihareb yng ngenau yr angall.

10. Y Duw mawr yr hwn a luniodd bob peth, sydd yn gobrwyo y ffôl ac yn talu i'r troseddwyr.

11. Megis y mae y ci yn dychwelyd at ei chwydfa; felly y mae y ffôl yn dychwelyd at ei ffolineb.

12. A weli di ŵr doeth yn ei olwg ei hun? gwell yw y gobaith am ffôl nag am hwnnw.

13. Y mae llew mawr ar y ffordd, medd y diog, y mae llew yn yr heolydd.

14. Fel y drws yn troi ar ei golyn, felly y try y diog yn ei wely.

15. Y diog a guddia ei law yn ei fynwes; blin ganddo ei hestyn at ei enau drachefn.

16. Doethach yw y diog yn ei olwg ei hun, na seithwyr yn adrodd rheswm.

17. Y neb wrth fyned heibio a ymyrro â chynnen ni pherthyn iddo, sydd megis un yn cymryd ci erbyn ei glustiau.

18. Fel dyn gwallgofus a daflo bentewynion tân, saethau, ac arfau marwolaeth;

19. Felly y mae y gŵr a dwyllo ei gymydog, ac a ddywed, Onid cellwair yr ydwyf?

20. Megis pan ddarfyddo y coed, y diffydd y tân: felly pryd na byddo athrodwr, derfydd y gynnen.

21. Fel glo i'r marwor, a choed i'r tân; felly y mae gŵr cynhennus i ennyn cynnen.

22. Geiriau yr athrodwr sydd megis archollion, a hwy a ddisgynnant i gelloedd y bol.

23. Fel sorod arian wedi eu bwrw dros ddryll o lestr pridd; felly y mae gwefusau poeth, a chalon ddrwg.

24. Y digasog a ragrithia â'i wefusau, ac yn ei galon yn bwriadu twyll:

25. Pan ddywedo efe yn deg, nac ymddiried iddo: canys y mae saith ffieidd‐dra yn ei galon ef.

26. Trwy gyfrwyster y cuddir digasedd: ond ei ddrygioni a ddatguddir yn y gynulleidfa.

27. Y neb a gloddio bydew, a syrth ynddo; a'r neb a dreiglo garreg, ato y dychwel.

28. Y tafod celwyddog a gasâ y neb a gystuddio efe; a'r genau gwenieithus a wna ddinistr.