1. Pan glywodd Demetrius fod Nicanor a'i lu wedi syrthio mewn brwydr, anfonodd Bacchides ac Alcimus eilwaith i wlad Jwda, ac asgell dde ei fyddin gyda hwy.
2. Teithiasant ar hyd y ffordd sy'n arwain i Gilgal a gwersyllu gyferbyn â Mesaloth yn Arbela. Cipiasant hi a lladd llawer o bobl.
3. Ym mis cyntaf y flwyddyn 152 gwersyllasant gyferbyn â Jerwsalem,
4. a mynd yn eu blaen oddi yno i Berea gydag ugain mil o wŷr traed a dwy fil o wŷr meirch.
5. Yr oedd Jwdas eisoes yn gwersyllu yn Elasa, a thair mil o wŷr dethol gydag ef.
6. Pan welsant fod rhifedi lluoedd y gelyn yn lluosog, dychrynasant yn ddirfawr; a gwrthgiliodd llawer o'r gwersyll, heb adael dim ond wyth cant ohonynt.
7. Pan welodd Jwdas fod ei fyddin wedi gwrthgilio, dan bwysau'r brwydro yn ei erbyn, torrodd ei galon, oherwydd nid oedd ganddo amser i'w hailgynnull.
8. Yn ei anobaith dywedodd wrth y rhai oedd ar ôl, “Gadewch inni godi a mynd i fyny yn erbyn ein gelynion; siawns na fedrwn ymladd â hwy.”
9. Ond yr oeddent am ei atal, gan ddweud, “Na fedrwn byth; yn hytrach gadewch inni achub ein bywydau ein hunain yn awr; yna dod yn ôl, a'n brodyr gyda ni, i ymladd â hwy. Ychydig ydym ni.”
10. Ond dywedodd Jwdas, “Na ato Duw inni wneud y fath beth â ffoi oddi wrthynt! Os yw ein hamser wedi dod, gadewch inni farw'n wrol dros ein brodyr, heb adael ar ein hôl unrhyw achos i amau ein hanrhydedd.”
11. Aeth llu Bacchides allan o'r gwersyll a chymryd eu safle i fynd i'r afael â'r Iddewon. Yr oedd y gwŷr meirch wedi eu rhannu'n ddwy adran, a'r ffon-daflwyr a'r saethwyr yn mynd o flaen y llu. Yr oedd gwŷr y rheng flaenaf oll yn rhai nerthol, ac yr oedd Bacchides ar yr asgell dde.
12. Nesaodd y fyddin yn ddwy adran gan seinio'r utgyrn. Canodd gwŷr Jwdas hwythau hefyd eu hutgyrn.
13. Ysgydwyd y ddaear gan sŵn y byddinoedd, a bu brwydro clòs o fore hyd hwyr.
14. Gwelodd Jwdas fod Bacchides a grym ei fyddin ar y dde, ac ymgasglodd y dewr o galon i gyd ato.
15. Drylliwyd adran dde y gelyn ganddynt, ac erlidiodd Jwdas hwy hyd at Fynydd Asotus.
16. Pan welodd gwŷr yr asgell chwith fod yr asgell dde wedi ei dryllio, troesant i ymlid Jwdas a'i wŷr o'r tu ôl iddynt.
17. Poethodd y frwydr, a syrthiodd llawer wedi eu clwyfo o'r naill ochr a'r llall.
18. Syrthiodd Jwdas yntau, ond ffoes y lleill.
19. Cymerodd Jonathan a Simon eu brawd Jwdas a'i gladdu ym meddrod ei hynafiaid yn Modin.
20. Wylasant ar ei ôl; gwnaeth holl Israel alar mawr amdano, a buont yn galarnadu am ddyddiau lawer, gan ddweud,
21. “Pa fodd y cwympodd y cadarn,gwaredwr Israel!”
22. Am weddill gweithredoedd Jwdas—y rhyfeloedd, a'r gorchestion a wnaeth, a'i fawredd—ni chroniclwyd mohonynt, oherwydd tra lluosog oeddent.
23. Wedi marwolaeth Jwdas daeth y rhai digyfraith yn holl derfynau Israel allan i'r amlwg, ac ailymddangosodd yr holl weithredwyr anghyfiawnder.
24. Yn y dyddiau hynny bu newyn mawr iawn, a gwrthgiliodd y wlad gyda hwy.
25. Dewisodd Bacchides y rhai annuwiol a'u gosod i lywodraethu'r wlad.
26. Buont yn ceisio ac yn chwilio am gyfeillion Jwdas, a'u dwyn at Bacchides. Dialodd yntau arnynt a'u sarhau.
27. Daeth gorthrymder mawr ar Israel, y fath na fu er y dydd pan beidiodd proffwyd ag ymddangos yn eu plith.
28. Yna ymgasglodd holl gyfeillion Jwdas a dweud wrth Jonathan,
29. “Er pan fu farw dy frawd Jwdas ni fu gŵr tebyg iddo i fynd i mewn ac allan yn erbyn ein gelynion ac yn erbyn Bacchides, ac i ddelio â'r gelynion o blith ein cenedl ni.
30. Yn awr, gan hynny, yr ydym ni heddiw wedi dy ddewis di i fod yn llywodraethwr ac yn arweinydd i ni yn ei le ef, i ymladd ein rhyfel.”
31. A derbyniodd Jonathan yr adeg honno yr arweinyddiaeth, a chymryd lle Jwdas ei frawd.
32. Pan ddeallodd Bacchides hyn ceisiodd ei ladd.
33. Cafodd Jonathan a'i frawd Simon a phawb oedd gydag ef wybod am hyn, a ffoesant i anialwch Tecoa, a gwersyllu ar lan llyn Asffar.
34. Clywodd Bacchides am hyn ar y Saboth, ac aeth ef a'i holl fyddin dros yr Iorddonen.
35. Anfonodd Jonathan ei frawd yn arweinydd y dyrfa, i ddeisyf ar ei gyfeillion y Nabateaid am gael gadael yn eu gofal hwy yr eiddo sylweddol oedd ganddynt.
36. Ond dyma deulu Jambri, brodorion o Medaba, yn dod allan a chipio Ioan a'r cyfan oedd ganddo, a'i ddwyn i ffwrdd gyda hwy.
37. Wedi'r pethau hyn mynegwyd i Jonathan a'i frawd Simon, “Y mae teulu Jambri yn dathlu priodas fawr, ac yn hebrwng y briodferch, merch un o brif benaethiaid Canaan, allan o Nadabath gyda gosgordd fawr.”
38. Yna cofiasant am lofruddiaeth Ioan eu brawd, ac aethant i fyny ac ymguddio yng nghysgod y mynydd.
39. Codasant eu llygaid ac edrych, a dyna dyrfa drystiog a llawer o gelfi; a'r priodfab a'i gyfeillion a'i frodyr yn dod allan i'w cyfarfod, gyda thympanau ac offerynnau cerdd ac arfau lawer.
40. Rhuthrasant hwythau allan o'u cuddfan arnynt i'w lladd. Syrthiodd llawer wedi eu clwyfo, a ffoes y gweddill i'r mynydd; a dygwyd eu holl eiddo yn ysbail.
41. Trowyd y briodas yn alar, a sŵn yr offerynnau cerdd yn alarnad.
42. Wedi iddynt lwyr ddial gwaed eu brawd, dychwelsant at gors yr Iorddonen.
43. Clywodd Bacchides am hyn, a daeth â llu mawr ar y Saboth hyd at lannau'r Iorddonen.
44. Dywedodd Jonathan wrth ei wŷr, “Gadewch inni ymosod yn awr ac ymladd am ein bywydau, oherwydd nid yw arnom heddiw fel y bu o'r blaen.
45. Oherwydd edrychwch, mae hi'n frwydr arnom o'r tu blaen ac o'r tu ôl; y mae dyfroedd yr Iorddonen o boptu, a chors a drysni; nid oes ffordd allan.
46. Gan hynny llefwch yn awr ar y Nefoedd am gael eich achub o law ein gelynion.”
47. Dechreuodd y frwydr; estynnodd Jonathan ei law i daro Bacchides, ond camodd ef yn ôl oddi wrtho.
48. Yna neidiodd Jonathan a'i wŷr i'r Iorddonen a nofio i'r lan arall; ond ni chroesodd y gelyn yr Iorddonen ar eu hôl.
49. Syrthiodd tua mil o wŷr Bacchides y diwrnod hwnnw.
50. Dychwelodd Bacchides i Jerwsalem, ac adeiladodd drefi caerog, ac iddynt furiau uchel a phyrth a barrau, yn Jwdea: y gaer sydd yn Jericho, ynghyd ag Emaus, Beth-horon, Bethel, Timnath Pharathon a Teffon.
51. Gosododd warchodlu ynddynt i aflonyddu ar Israel.
52. Cadarnhaodd hefyd dref Bethswra a Gasara a'r gaer yn Jerwsalem, a gosod ynddynt luoedd a chyflenwad o fwyd.
53. Cymerodd feibion penaethiaid y wlad yn wystlon, a'u gosod dan warchodaeth yn y gaer.
54. Yn y flwyddyn 153, yn yr ail fis, gorchmynnodd Alcimus dynnu i lawr fur cyntedd mewnol y deml. Distrywiodd felly waith y proffwydi. Ond yr union adeg y dechreuodd ei dynnu i lawr,
55. cafodd Alcimus drawiad a rhwystrwyd ei weithgarwch. Amharwyd ar ei leferydd, aeth yn ddiffrwyth, ac ni fedrai mwy lefaru gair na rhoi gorchmynion ynghylch ei stâd.
56. A bu farw Alcimus y pryd hwnnw mewn poen dirdynnol.
57. Pan welodd Bacchides fod Alcimus wedi marw dychwelodd at y brenin, a chafodd gwlad Jwda lonydd am ddwy flynedd.
58. Yna ymgynghorodd yr holl rai digyfraith gan ddweud, “Edrychwch, y mae Jonathan a'i wŷr yn llawn hyder ac yn trigo mewn llonyddwch; yn awr felly gadewch i ni gael Bacchides yn ôl, ac fe'u deil ef hwy i gyd mewn un noson.”
59. Yna aethant a chydymgynghori ag ef.
60. Cychwynnodd yntau ar ei ffordd gyda llu mawr, a gyrrodd lythyrau yn ddirgel at ei holl gefnogwyr yn Jwdea, yn eu hannog i ddal Jonathan a'i wŷr. Ond ni lwyddasant, oherwydd daeth eu bwriad yn hysbys.
61. Daliwyd tua hanner cant o wŷr y wlad a fu'n flaenllaw yn yr anfadwaith, a lladdwyd hwy.
62. Enciliodd Jonathan a'i wŷr, ynghyd â Simon, i Bethbasi yn yr anialwch; ailgododd y rhannau adfeiliedig ohoni, a'i chadarnhau.
63. Pan ddeallodd Bacchides hyn cynullodd ei holl fyddin ynghyd ac anfonodd wŷs at wŷr Jwdea.
64. Yna daeth a gwersyllu gyferbyn â Bethbasi; ymladdodd yn ei herbyn am ddyddiau lawer, gan godi peiriannau rhyfel.
65. Ond gadawodd Jonathan ei frawd Simon yn y dref, a mynd allan i'r wlad, heb ond ychydig o wŷr i'w ganlyn.
66. Trawodd Odomera a'i frodyr a meibion Phasiron yn eu pabell, a dechreusant ymosod a mynd i'r gad gyda'u lluoedd.
67. Daeth Simon a'i wŷr hwythau allan o'r ddinas a rhoi'r peiriannau rhyfel ar dân. Ymladdasant yn erbyn Bacchides a'i orchfygu.
68. Buont yn achos gofid mawr iddo, oherwydd fod ei gynllun a'i gyrch bellach yn ofer.
69. Yn ei ddicter mawr tuag at y gwŷr digyfraith hynny a gawsai berswâd arno i ddod i'r wlad, lladdodd lawer ohonynt. Yna penderfynodd Bacchides ddychwelyd i'w wlad ei hun.
70. Pan ddeallodd Jonathan hyn anfonodd lysgenhadon ato i drefnu telerau heddwch ag ef, ac iddo roi'r carcharorion yn ôl iddynt. Cytunodd yntau, a gwnaeth yn unol â geiriau Jonathan.
71. Aeth ar ei lw hefyd na fyddai'n ceisio niwed iddo holl ddyddiau ei fywyd.
72. Rhoes yn ôl iddo y carcharorion hynny yr oedd wedi eu caethgludo o wlad Jwda o'r blaen; wedyn ymadawodd a dychwelyd i'w wlad ei hun, ac ni ddaeth i'w cyffiniau byth eto.
73. Felly peidiodd y cleddyf yn Israel. Aeth Jonathan i fyw yn Michmas, a dechrau llywodraethu'r bobl, gan beri i'r annuwiol ddiflannu allan o Israel.